چهار ماه پس از آغاز دور تازهی ریاستجمهوری ولادیمیر پوتین در روسیه، دهها هزار تن در مسکو علیه او راهپیمایی کردند. تظاهرکنندگان خواهان انتخابات واقعا آزاد، آزادی زندانیان سیاسی و"روسیهای بدون پوتین" شدند.
اپوزیسیون روسیه نیروی خود را برای هجوم اعتراضی پاییزی علیه ولادیمیر پوتین بسیج میکند. روز شنبه (۱۵ سپتامبر/۲۵ شهریور) دهها هزار تن به فراخوان رهبران اپوزیسیون پاسخ مثبت دادند و برای راهپیمایی علیه رهبر کرملین به خیابانهای مسکو رفتند. خواست حداقل سازماندهندگان این تظاهرات کشاندن ۵۰ هزار تن به خیابانها بود.
به نظر میرسد که آنها در رسیدن به این هدف موفق بودهاند. در حالی که خبرگزاریهای خارجی شمار راهپیمایان در مسکو را حدود ۵۰ هزار تن اعلام کردهاند، سازماندهندگان تظاهرات از دستکم ۱۵۰ هزار تن تظاهرکننده سخن میگویند. بر عکس آنها پلیس روسیه شمار راهپیمایان را ۱۴ هزار تن اعلام کرده است.
بیم از فرمانروایی ۲۴ ساله
این نخستین تظاهرات اعتراضی علیه پوتین پس از سه ماه تعطیلی تابستان است. مخالفان دولت روسیه معتقدند که پوتین از این دورهی سه ماهه برای ادامهی "سیاست سرکوبگرانه" خود استفاده کرده است. به همین دلیل یکی از شعارهای تظاهرات "آزادی زندانیان سیاسی" بود. در کنار آن شعارهایی چون "تظاهرات واقعا آزاد" و "روسیهای بدون پوتین" به گوش میرسید.
تظاهرکنندگان بیم آن دارند که پوتین در سال ۲۰۱۸ نیز بار دیگر در انتخابات پیروز شود و روی هم ۲۴ سال رهبر روسیه باشد. این یعنی مدت زمانی بیشتر از زمامداری لئونید برژنف، دبیرکل اسبق حزب کمونیست در زمان اتحاد جماهیر شوروی سابق.
ولادیمیر پوتین بارها مخالفان خود را "اقلیت کوچکی در میان ۱۴۰ میلیون روس" خوانده است.
پایتخت روسیه روز شنبه نیز مانند تظاهرات پیشین در محاصرهی کامل نیروهای امنیتی بود. صدها پلیس تظاهرکنندگان را گام به گام همراهی میکردند. مقامات رسمی شمار مامورانی را که در ماموریت بودهاند ۷ هزار تن اعلام کردند و گفتند که حضور آنان برای جلوگیری از "تحریکات" بوده است.
پلیس روسیه برای نخستین بار مرکز شهر را کاملا تخلیه کرده بود تا تظاهرکنندگان مطالبات خود را فریاد کنند. شعارهایی چون "پوتین یک دزد است" و "پوتین زندگی ما در آزادی را دزدیده است" همه جا به گوش میخورد.
این تظاهرات اعتراضی یک روز پس اخراج گنادی گودکف منتقد پوتین از پارلمان روسیه برگزار شد. این پیشامد تظاهرات امروز را تقویت کرد. گودکف شخصا در تظاهرات حاضر شد و در برابر مخالفان به رهبران روسیه هشدار داد که بدون اصلاحات در پایان "یا در خون غرقه یا سرنگون خواهند شد".
کرملین مانند موارد پیشین بیاعتنایی خود را نسبت به این تظاهرات اعتراضی اعلام کرد. یک سخنگوی کرملین به رسانهها گفت «ولادیمیر ولادیمیروویچ پوتین امروز یک روز کاری کامل داشت» و «ما متاسفانه فرصت نکردیم این گردهمایی را ببینیم».
راهپیمایی روز شنبه همچنین نخستین تظاهرات بزرگ پس از محکومیت سه هنرمند گروه موسیقی "پوسی رایت" بود که در اواسط ماه اوت هر یک به دو سال زندان محکوم شدند. آنها در ماه فوریه در کلیسای جامع مسکو یک مراسم "دعای پانکی" علیه ولادیمیر پوتین برگزار کرده بودند. دادگاهی در مسکو آنان را به جرم "اخلالگری" و "دامن زدن به نفرت مذهبی" محکوم کرده است.
روز شنبه همچنین در دیگر شهرهای روسیه نیز تظاهرات اعتراضی علیه پوتین برگزار شد. شمار تظاهرکنندگان در شهر سنت پترزبورگ زادگاه پوتین ۲۵۰۰ تن ذکر شده است. تظاهرکنندگان در زادگاه پوتین فریاد میزدند «پوتین ننگی برای پترزبورگ است».
در شهرهای ولادیووستوک و یکاترینبورگ نیز تظاهرات مشابهی برگزار شد. ناظران سیاسی بر این باور بودند که تظاهرات مخالفان ولادیمیر پوتین پس از تابستان کاهش خواهد یافت. با تظاهرات امروز این پیشبینی نادرستی خود را نشان داد.
به نظر میرسد که آنها در رسیدن به این هدف موفق بودهاند. در حالی که خبرگزاریهای خارجی شمار راهپیمایان در مسکو را حدود ۵۰ هزار تن اعلام کردهاند، سازماندهندگان تظاهرات از دستکم ۱۵۰ هزار تن تظاهرکننده سخن میگویند. بر عکس آنها پلیس روسیه شمار راهپیمایان را ۱۴ هزار تن اعلام کرده است.
بیم از فرمانروایی ۲۴ ساله
این نخستین تظاهرات اعتراضی علیه پوتین پس از سه ماه تعطیلی تابستان است. مخالفان دولت روسیه معتقدند که پوتین از این دورهی سه ماهه برای ادامهی "سیاست سرکوبگرانه" خود استفاده کرده است. به همین دلیل یکی از شعارهای تظاهرات "آزادی زندانیان سیاسی" بود. در کنار آن شعارهایی چون "تظاهرات واقعا آزاد" و "روسیهای بدون پوتین" به گوش میرسید.
تظاهرکنندگان بیم آن دارند که پوتین در سال ۲۰۱۸ نیز بار دیگر در انتخابات پیروز شود و روی هم ۲۴ سال رهبر روسیه باشد. این یعنی مدت زمانی بیشتر از زمامداری لئونید برژنف، دبیرکل اسبق حزب کمونیست در زمان اتحاد جماهیر شوروی سابق.
ولادیمیر پوتین بارها مخالفان خود را "اقلیت کوچکی در میان ۱۴۰ میلیون روس" خوانده است.
پایتخت روسیه روز شنبه نیز مانند تظاهرات پیشین در محاصرهی کامل نیروهای امنیتی بود. صدها پلیس تظاهرکنندگان را گام به گام همراهی میکردند. مقامات رسمی شمار مامورانی را که در ماموریت بودهاند ۷ هزار تن اعلام کردند و گفتند که حضور آنان برای جلوگیری از "تحریکات" بوده است.
پلیس روسیه برای نخستین بار مرکز شهر را کاملا تخلیه کرده بود تا تظاهرکنندگان مطالبات خود را فریاد کنند. شعارهایی چون "پوتین یک دزد است" و "پوتین زندگی ما در آزادی را دزدیده است" همه جا به گوش میخورد.
این تظاهرات اعتراضی یک روز پس اخراج گنادی گودکف منتقد پوتین از پارلمان روسیه برگزار شد. این پیشامد تظاهرات امروز را تقویت کرد. گودکف شخصا در تظاهرات حاضر شد و در برابر مخالفان به رهبران روسیه هشدار داد که بدون اصلاحات در پایان "یا در خون غرقه یا سرنگون خواهند شد".
صحنهای از تظاهرات اعتراضی علیه پوتین در مسکو
بیاعتنایی کرملینکرملین مانند موارد پیشین بیاعتنایی خود را نسبت به این تظاهرات اعتراضی اعلام کرد. یک سخنگوی کرملین به رسانهها گفت «ولادیمیر ولادیمیروویچ پوتین امروز یک روز کاری کامل داشت» و «ما متاسفانه فرصت نکردیم این گردهمایی را ببینیم».
راهپیمایی روز شنبه همچنین نخستین تظاهرات بزرگ پس از محکومیت سه هنرمند گروه موسیقی "پوسی رایت" بود که در اواسط ماه اوت هر یک به دو سال زندان محکوم شدند. آنها در ماه فوریه در کلیسای جامع مسکو یک مراسم "دعای پانکی" علیه ولادیمیر پوتین برگزار کرده بودند. دادگاهی در مسکو آنان را به جرم "اخلالگری" و "دامن زدن به نفرت مذهبی" محکوم کرده است.
روز شنبه همچنین در دیگر شهرهای روسیه نیز تظاهرات اعتراضی علیه پوتین برگزار شد. شمار تظاهرکنندگان در شهر سنت پترزبورگ زادگاه پوتین ۲۵۰۰ تن ذکر شده است. تظاهرکنندگان در زادگاه پوتین فریاد میزدند «پوتین ننگی برای پترزبورگ است».
در شهرهای ولادیووستوک و یکاترینبورگ نیز تظاهرات مشابهی برگزار شد. ناظران سیاسی بر این باور بودند که تظاهرات مخالفان ولادیمیر پوتین پس از تابستان کاهش خواهد یافت. با تظاهرات امروز این پیشبینی نادرستی خود را نشان داد.