سه‌شنبه، آذر ۱۴، ۱۳۹۱

گاز: روایت دیگری از ثروت‌سوزی ایرانیان


image
 ایران دارای دومین منابع گاز در دنیاست؛ اما میزان واردات گاز ایران از مصرف و صادراتش بیشتر است. افزایش قیمت گاز خانگی هم نشان داده که از متوسط مصرف نه تنها کاسته نشده بلکه در سال ۹۱ رکورد هم زده است. متوسط مصرف گاز در ایران ۴ برابر مقدار جهانی، ۱۰ برابر اروپا و ۱۸ برابر ژاپن است. در حال حاضر در حدود ۹۵ درصد شهرنشینان و ۵۵ درصد روستا نشین‌ها به گاز دسترسی دارند و میزان مصرف روزانه گاز در ایران حدود ۴۸۰ میلیون متر مکعب است که از این مقدار ۳۵۰ میلیون متر مکعب مصرف خانگی دارد. آمار می‌گوید با توجه به تعداد ۱۹ میلیون مشترک گاز و حدود ۶۸ میلیون نفری که از آن استفاده می‌کنند متوسط مصرف گاز در ایران ۴ برابر مقدار جهانی، ۱۰ برابر اروپا و ۱۸ برابر ژاپن است!

متخصصین شرکت گاز می‌گویند مهمترین دلیل بالا بودن مصرف گاز خانگی در مقایسه با سایر کشورها، تفاوت دمای مطلوب ایرانیان با بسیاری از ملل است که در حدود ۱۸ تا ۲۱ درجه سانتیگراد است و اگر دمای مطلوب در ایران در همین حدود باشد متوسط میزان مصرف تا ۵۰ درصد کاهش خواهد یافت.
قیمت گاز صادراتی ایران با در نظر گرفتن نرخ مرجع در حدود ۱۵۰ تومان است که مشتری عمده گاز ایران یعنی ترکیه می‌پردازد و عمده مصرف گرما زایی دارد در حالی‌که سایرین اغلب برای تزریق آن به میادین کهنه نفتی برای افزایش میزان استخراج نفت به شدت گران شده استفاده می‌کنند و آن را نمی‌سوزانند و این در حالی‌ست که متوسط عمر چاه‌های ایران در منطقه از بالاترین‌هاست و همیشه از کمبود گاز تزریقی هم شکایت دارند.
قیمت گاز خانگی در ایران متر مکعبی ۳۰  تومان برای مشترکین با مصرف کم و ۷۰ تومان برای مشترکین پر مصرف است.
حال اگر فرض کنیم میزان مصرف خانگی ایران به متوسط های جهانی هم برسد ( نه اروپا یا ژاپن) با میزان تولید فعلی در حدود ۲۶۰ میلیون متر مکعب در روز برای صادرات آن که دارای تقاضا هم هست باقی می‌ماند که با احتساب بالاترین قیمت گاز خانگی یعنی ۷۰ تومان معادل ارزش روزانه آن در حدود ۲۰ میلیارد تومان است.
 برای دانستن برزگی این مبلغ، با توجه به آمارهای جدید پس از تورم اخیر که هزینه ایجاد هر شغل در ایران ۸۵ میلیون تومان یا هر کلاس درس در مناطق محروم ۶۰ میلیون تومان برآورد می‌کند در سال می‌توان ۸۵ هزار شغل جدید یا ۱۲۰ هزار کلاس درس ایجاد نمود.
 نقش دولت در این میان چیست؟
واقعیت این است که افزایش تولید جای سوزاندن ثروت را نمی‌گیرد فقط  از سوزش آن را کمتر یا درک آن را به تاخیر می‌اندازد. افزایش قیمت هم نشان داده که از متوسط مصرف نه تنها کاسته نشده بلکه در سال ۹۱ رکورد هم زده است!
هردولتی تنها می‌تواند آموزش بدهد و اطلاع‌رسانی کرده یا تولید را افزایش دهد یا بر استانداردهای لوازم گرما زا یا ساخت منازل سخت‌گیری کند یا قیمت را افزایش دهد و آن به حد میزان صادراتی آن برساند ولی تا وقتی که این ایده هست که برای صدها سال گاز هست و چرا باید کمتر مصرف کنیم یا درآمد صادراتی آن که به جیب ما نمی‌رود ولی هزینه داخل آن از جیب ما می‌رود، گاز هم به همان راهی می‌رود که قبلا نفت رفته است.