اما و اگرهای تحریم ریال از سوی آمریکا

تحریم ریال از سوی آمریکا به این معنی است که داد و ستد به ریال برای شهروندان وشرکت‌های آمریکایی با تنبیه از سوی دولت این کشور مواجه می‌شود. نقطه ضعف این آن اما، در تبصره «بخشش» در قانون تحریم ایران است.

برای اولین بار در تاریخ تحریم‌های یک‌جانبه یا چندجانبه علیه ایران، روز سه شنبه با دستور بارک اوباما رئیس جمهوری ایالات متحده آمریکا، «ریال» ایران تحریم شد. تحریم ریال از سوی آمریکا به این معنی است که داد و ستد به ریال برای شهروندان وشرکت‌های آمریکایی با تنبیه از سوی دولت این کشور مواجه می‌شود. از سوی دیگر موسسات مالی که خرید و فروش ریال را ممکن می‌سازند با قهر دولت آمریکا مواجه خواهند شد.

از آنجا که شرکت‌های آمریکایی مدت‌هاست که از تجارت با ایران منع شده‌اند، به نظر می‌رسد که هدف اصلی این تحریم‌ها، موسسات مالی کشورهایی چون امارات متحده عربی، هند، ترکیه، آفریقای جنوبی و حتی آلمان است که در دور زدن تحریم‌های آمریکا و اتحادیه اروپا به ایران یاری رسانده‌اند.

اگر چه این تحریم یک جانبه است اما از آنجا که آمریکا سهم به سزایی در تجارت جهانی و یا تجارت و سرمایه‌گذاری با کشوری مثل آلمان دارد، این تحریم‌ها در بلند مدت اثرگذار خواهند بود.همچنین از آنجا که آمریکا سهم بسزایی در اداره بانک جهانی و صندوق بین المللی پول دارد، کشورهای ذکر شده برای دریافت وام در آینده دچار مشکل شده و این امر رتبه آنها در ریسک در تجارت و سرمایه گذاری بالا برده که نتیجه‌اش دریافت وام با بهره بالا از هر موسسه مالی دیگری خواهد بود.

از سوی دیگر وضع تحریم بر ریال، نشان می‌دهد که سردمداران آمریکایی به دقت اقتصاد ایران، اثرات تحریم‌ها بر ریال ایران و راه‌های دور زدن ایران را زیر نظر داشته و دنبال می‌کنند. به عبارتی، با مطالعه حرکت‌های ایران، آمریکا به سوی هرچه هوشمندتر کردن تحریم‌های مالی و تجاری خود علیه ایران گام برمی دارد. به این ترتیب نه تنها حلقه تحریم بر ایران تنگ تر می‌شود، که تحریم ها مخرب‌تر هم می‌شوند.

با توجه به شرایط فعلی، می‌توان نتیجه گرفت که نقطه ضعف این تحریم چون تحریم‌های دیگری که از سوی آمریکا بر ایران وضع شده است در «یک جانبه» بودن آن نیست که مشکل در تبصره «بخشش» در قانون تحریم ایران است:

بر اساس این تبصره، اگر رئیس جمهوری آمریکا تشخیص دهد که مثلا دولت آلمان سهم بسزایی در گفتگو با ایران بر سر برنامه هسته‌ای بازی خواهد کرد، از تحریم موسسات آلمانی معامله کننده با ایران پرهیز خواهد کرد. این امر به‌وضوح از اثر تحریم‌ها کاسته و به ایران امکان دور زدن و فرار از تحریم ها را می‌دهد.