رییس جمهوری آمریکا، دقایقی بیش در جلسه سالانه «انجمن سابان» موسسه بروکینگز در واشینگتن، تاکید کرد که تفاهم ژنو این امکان را میدهد که به مدت ۶ ماه، عملکرد جمهوری اسلامی و برنامه هستهایاش دقیقا زیر نظر باشد. او تاکید کرد که [درتوافق اخیر]با توجه به سابقه جمهوری اسلامی، به این کشور اجازه غنیسازی داده نشده است. اوباما اما گفت که رژیم ایران میتواند در یک برنامه هستهای صلحآمیز، اقدام به یک «غنی سازی نسبتا کم» کند.
اوباما در دفاع از تفاهمنامه ژنو در مقابل انتقاد گروههای مختلف نیز گفت که همین تفاهمنامه مانع پیشرفت برنامه هستهای جمهوری اسلامی در ۶ ماه آینده خواهند شد.
اوباما با تاکید بر این نکته که همه گزینهها در مورد ایران هنوز بر سر جای خود قرار دارد، و اگر جمهوری اسلامی نتواند قدرتهای بزرگ را در مورد برنامه هستهایاش متقاعد کند، همه چیز به جای اولش باز خواهد گشت.
در این جلسه که به مدیریت هیم سابان، حامی مرکز سابان برگزار میشد، رییس جمهوری آمریکا درباره تاثیر تحریمها بر روی جمهوری اسلامی و کشاندن این حکومت به پای میز مذاکره و تغییر مسیر گفت: «منافع ملی و امنیتی آمریکا، جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هستهای است. در روزی که به کاخ سفید آمدم، ایران به سانتریفیوژهای بیشماری دست یافته بود. به شرکایمان گفتم که باید جدیتر باشیم و تحریمهای فلج کنندهای را به ایران تحمیل کردیم و فروش نفت ایران را به کمتر از نصف رساندیم و به خاطر ائتلاف ما و تحریمها، مردم ایران به این نتیجه رسیدند که مسیر متفاوتی بروند و روحانی را برگزیدند که گزینه اول حکومت هم نبود.»
اوباما افزود: «این به این معنی نیست که باید به او [روحانی] اعتماد کنیم، من هیچ گزینهای را از روی میز بر نمیدارم اما میگویم با تلاش کنیم مساله را به طور دیپلماتیک حل کنیم. برای اولین بار در ده سال اخیر، جلوی پیشروی برنامه هستهای را گرفتهایم.»
رئیس جمهوری آمریکا همچنین گفت که در این مرحله، ۷ میلیارد دلار از داراییهای بلوکه شده در اختیار ایران قرار گرفته است، اما پنجرهای به روی ایران باز شده که ممکن است بسته هم بشود. به گفته اوباما، تحریمها با همکاری قدرتهای بزرگ مثل چین و روسیه میسر شده است.
اوباما در پاسخ به سوالی در باره خطوط قرمز آمریکا گفت: «در این تفاهمنامه به ایران حق غنیسازی داده نشده است». رییس جمهوری گفت که با توجه به تخلفهای پیشین جمهوری اسلامی، مجددا میتوان تحت همان تحریمهای قدیمی قرار گیرد، اما میتوان به تفاهم منطقی با توجه به بازرسی کامل اما به ایران اجازه داشتن برنامه هستهای سلح آمیز میدهد.
به اعتقاد اوباما برای داشتن برنامه هستهای صلح آمیز، نیازی به سانتریفیوژ پیشرفته و نیروگاه آب سنگین اراک و یا سایت زیرزمینی فردو نیست: «چون ما به رژیم ایران اعتماد نمیکنیم، باید ببینیم چه چیزی به ما نشان میدهد که برنامه هستهای ایران توسعه نمییابد.»
اوباما افزود که فنآوری لازم برای دستیابی به سلاح هستهای را میتوان به دست آورد، اما باید امکان ساخت سلاح هستهای متوقف شود. او افزود: «اگر به نتیجه نرسیم و اگر نتوانیم به رضایت برسیم، فشاری که به ایران آوردهایم و همچنین گزینه نظامی، مد نظر ما خواهد بود و برایش آمادگی خواهیم داشت.»
اوباما در پاسخ به منتقدان تفاهمنامه ژنو گفت: «وقتی مردم تفاهم نامه ژنو را مورد انتقاد قرار میدهند که چرا به نتیجه مطلق نرسیده است، باید در نظر گرفت که در طی ۶ ماه مورد نظر، جمهوری اسلامی میتوانست به ظرفیت ساخت سلاح هستهای نزدیکتر شود و الان این اتفاق نمیافتد.»
رییس جمهوری آمریکا درباره تغییرات در رده ریاست جمهوری در ایران گفت: «برخی اعتقاد دارند که تفاوتی میان روحانی و احمدینژاد نیست. روحانی عضو ساختار نظام است و ایدئولوژی او هم میتواند نسبت به آمریکا و اسراییل خصمانه باشد اما او در مسیر خواست مردم ایران نیز قرار دارد و تفاوت را در جهتی که مردم ایران برداشتهاند را میتوانیم ببینیم.»
اوباما افزود: «ما فقط با تندروها طرف نیستیم، حتی میانهروها نیز شاید نتوانند دقیقا طوری رفتار کنند که مد نظر ما است.»