کاربران فیسبوک تجربیات خوب و بدی از حضور خود در فیسبوک دارند. برخی از تجربیات بد حاصل مواجهه کاربران با هویتهای جعلی است که در پی سوءاستفاده مالی یا عاطفی بودهاند. با ۵ راهکار برای شناسایی هویتهای جعلی آشنا شویم.
اگر شما هم یکی از میلیونها عضو فیسبوک هستید، پس ساعاتی از شبانهروز را در این شبکه اجتماعی سپری میکنید و احتمالا برایتان پیش آمده که از خود بپرسید کسانی که برایتان تقاضای دوستی ارسال میکنند تا چه میزان قابل اعتمادند.
برخی از کاربران ممکن است داشتن دوستان مشترک را دلیل خوبی برای تایید تقاضای دوستی بدانند٬ در حالی که عدهای دیگر به درستی فکر میکنند: «دوست دوست من لزوما دوست من نیست!» به خصوص این احتمال وجود دارد که حتی دوستان شما نیز آن افراد را نشناسند و تنها به علل مختلف از جمله افزایش تعداد مخاطبان خود در فیسبوک آنها را "اد" کرده باشند.
بخشی از تقاضاهای دوستی که ارسال میشوند میتوانند مربوط به افراد با حسابهای جعلی در فیسبوک باشند. حسابهای جعلی از سوی افراد یا بنگاهها برای مقاصدی فراتر از دوستی فیسبوکی ساخته میشوند. بهترین این مقاصد میتواند تبلیغ کالا یا خدمات باشد اما در بسیاری از موارد هدف فعالیت کاربران با هویتهای جعلی بهره جویی مالی٬ دزدیهای اینترنتی٬ و فریب عاطفی است. همچنین این افراد میتوانند در خدمت اهداف یک نظام سیاسی توتالیتر باشند که در پی دسترسی به اطلاعات کاربران و شبکه ارتباطی آنهاست.
هدف یک فرد یا سازمان از ساخت حساب جعلی در فیسبوک هر چه باشد٬ اینکه کاربری با اطلاعات جعلی نظیر اسم مستعار یا عکس نامشخص یا قلابی و دیگر اطلاعات غیرواقعی بخواهد ناظر اطلاعات٬ روابط و نظرات حقیقی شما باشد و به آن دسترسی داشته باشد امر مطبوعی نیست٬ مگر اینکه شما هم یکی از همان افراد با اطلاعات جعلی باشید.
بیشتر بخوانید: امنیت اینترنتتان را ارتقا دهید؛ حریم شخصی نمرده است
شماری از کارشناسان امنیت شبکه٬ حریم شخصی در اینترنت خصوصا در فیسبوک را "توهم" میدانند اما در عین حال همواره راهکارهایی برای تقویت حفظ حریم شخصی وجود دارد. در رابطه با صفحات جعلی در فیسبوک هم علایمی وجود دارند که کاربر در مواجهه با آنها میتواند متوجه جعلی بودن این دسته از صفحات شود. یک جستجوی اینترنتی لیستی از این علایم را در اختیار جستجوگران میگذارد. به هر حال در برخورد با یک صفحه جعلی بهتر است نه تنها درخواست دوستی را رد کرده بلکه دسترسی او را به صفحه خود به طور کلی مسدود (Block) کنید. در عین حال از گزینه گزارش (Report) به فیسبوک برای گزارش جعلی بودن صفحه استفاده کنید.
۱- بهترین و مطمئنترین راه برای در امان ماندن از افراد با حسابهای کاربری جعلی در فیسبوک این است که درخواست دوستی کسی را که نمیشناسید رد کنید. در غیر این صورت ابتدا این سوالات را از فردی که به شما درخواست دوستی داده است بپرسید: چطور صفحه مرا در فیسبوک پیدا کردهای؟ آیا دوست یا آشنای مشترک داریم؟
اگر دوست یا آشنای مشترکی دارید از آنها درباره این فرد سوال کنید.
اگر دوست یا آشنای مشترکی دارید از آنها درباره این فرد سوال کنید.
۲- اطلاعات موجود در صفحه شخصی را که به شما درخواست دوستی داده است به دقت بخوانید. آیا چیزهایی که درباره خودش نوشته باورپذیر است یا باور کردنشان سخت است؟ مثلا آیا ادعا کرده رئیس یک شرکت چند ملیتی بزرگ و پرسابقه است در حالی که در عکس پروفایل بسیار جوان یا خام برای چنین شغلی به نظر میرسد؟ آیا چیزی در صفحه پروفایل به نظرتان مشکوک یا غیرطبیعی میرسد؟ به احساسهای خود در این زمنیه اعتماد کنید. در غیر این صورت میتوانید یک جستجوی اینترنتی ساده انجام دهید. نام و نام خانوادگی فرد را گوگل کنید٬ آیا چنین اسمی در دانشگاهی که ادعا کرده مشغول به تحصیل است یا از آن فارغالتحصیل شده است وجود دارد؟ آیا چنین اسمی در شرکتی که ادعا کرده کار میکند به چشم میخورد؟ اگر نه٬ یقین داشته باشید که با یک صفحه جعلی طرف هستید.
بیشتر بخوانید: امنیت اینترنتتان را ارتقا دهید؛ حریم شخصی نمرده است
۳- عکس پروفایل شخص را بررسی کنید. آیا فقط یک عکس وجود دارد؟ آیا به جای عکس چهره عکسی از منظره یا یک پرچم یا یک نوشته است؟ در صورت وجود عکس از شخص٬ آیا فردی که در عکس دیده میشود به صورت غیرواقعگرایانهای زیبا٬ خوشتیپ و خوشپوش و عالی است؟ عکس را ذخیره کنید و آن را در بخش جستجوی تصویر گوگل آپلود کنید. گوگل نتایج جستجوی تصویر را به شما نشان میدهد. در صورتی که عکس فردی دیگر مثلا یک مدل یا بازیگر باشد از روی نتایج جستجو متوجه میشوید.
به نظرات (comment) عکسهای فرد هم میتوانید دقت کنید. معمولا عکسهای کسانی که هویت واقعی دارند کامنتهایی دریافت میکنند که نشانگر آشنایی بین دو طرف است. اما در حسابهای جعلی زیر عکسها یا کامنتی نیست و یا کامنتهایی هست که آشکارا نشان میدهند کامنتگذار شناخت زیادی ندارد. با اینهمه این مساله میتواند خیلی دقیق نباشد. چون صاحبان حسابهای جعلی معمولا همزمان چند حساب جعلی دارند تا بتوانند از طریق ایجاد تعامل بین این صفحات و کامنت گذاشتن برای یکدیگر فضاسازی کنند.
۴- دوستان آنها را بررسی کنید. در صورتی که نمیتوانید به لیست دوستانشان دسترسی داشته باشید٬ روی لایکهای یکی از پستهای صفحهشان یا روی لایکهای یکی از عکسها کلیک کنید و اسامی دوستان را بررسی کنید. هرقدر دوستان یک فرد مربوط به یک محل جغرافیایی باشند احتمال اینکه هویت فرد واقعی باشد بیشتر است. هر قدر دوستان طرف از نقاط مختلف کشور یا حتی دنیا باشند احتمال اینکه فرد دارای هویت جعلی است و صرفا تلاش داشته تعداد دوستان خود را افزایش دهد بیشتر است.
۵- اگر فردی را که به لیست دوستان خود اضافه کردهاید سریع و بدون آنکه شناختی از شما داشته باشد و از هزاران کیلومتر آن طرفتر اظهار عشق و علاقه کرد آن را یک علامت خطر به حساب بیاورید. بخصوص اگر از شما درخواست کرد که عکسهای شخصیتری از خود برای او ارسال کنید٬ فورا او از لیست دوستان خود حذف کنید.